Wie de vorm beheerst is de inhoud meester
Pleiten is meer dan inhoud alleen. Vorm is zeker zo belangrijk. Sterker nog, bovenstaand gezegde is voor het eerst gebruikt door dr. Frits Bolkestein, oud minister en EU commissaris. Onder deze titel schreef hij in de jaren negentig in NRC en later in Onze Taal (bewerkt in 2011) “Over retorica en politiek“, over taalgebruik en het belang van de juiste (taal) “vorm”. Recentelijk confronteerde ik hem nog eens met zijn gezegde. Na een korte stilte hield hij me voor dat hij er op dit moment niet geheel zeker (meer) van is dat het klopt. Niettemin hebben we het gezegde op de website van PleitAcademie.nl opgenomen (met zijn toestemming).
De zin is vele malen aangehaald, onder meer in een blog op de website van Sjef Swaaij waar hij onder de titel “Taallesjes voor juristen” aangeeft dat zijn voormalig patroon-leermeester in de advocatuur hem meegaf dat van slordigheden resp. vormfouten de suggestie uitgaat dat het inhoudelijk, met het verhaal zelf, ook niet goed zit.
Vorm is in onze ogen niet in de eerste plaats hetgeen de jurist verstaat onder “vormfouten” bij pleidooi, maar de manier van het brengen van je argumenten. Overtuigingskracht, lichaamshouding en empathisch vermogen zijn maar een paar eigenschappen die maken dat de ene pleiter net het verschil maakt met het betoog van de ander. Het idee dat het “slechts” om de feiten of “de juiste argumenten” gaat is een misvatting. Het gaat ook – en steeds meer in een wereld van snelle communicatie – om de wijze dus de vorm, waarop argumenten worden gebracht. Dat is waarin PleitAcademie.nl de advocaat opleidt.